Interview Ilse Nol

27 april 2021 Uit Door admin

Wie zijn de dialoogbegeleiders in onze community, wat drijft hen en wat zijn hun dromen voor de dialoog? We gaan in gesprek met de deelnemers van de training, als eerste Ilse Nol (rechts op de foto, met links interviewer Manon). Zij is docente levensbeschouwing op een school in Rotterdam en in haar vrije tijd Crossfit en hardloopt ze graag.

 

We zagen je voor het eerst bij de training dialoogbegeleider. Hoe ben je bij de Stichting terecht gekomen?
“Op mijn vorige werk kreeg mijn collega een uitnodiging voor het meedoen aan de Dag van de Dialoog in Utrecht. Daardoor zat het altijd in mijn achterhoofd om ook leerlingen uit te nodigen voor dialoogtafels. Ik zette dialoog in mijn werk als docent ook al in als gespreksvorm. Ik probeer mijn leerlingen altijd mee te geven dat we binnen het vak bezig zijn met dialogiseren in plaats van discussiëren. Het gaat niet altijd om elkaar overtuigen, maar over met elkáár in gesprek gaan. In Rotterdam zocht ik naar dialoog en zo kwam ik via Facebook bij de Stichting terecht en ben ik de training gaan doen.”

 

Hoe heb je de training ervaren?
“Heel positief, ik vond het heel prettig dat we aangemoedigd werden om met elkaar in gesprek te gaan in kleine groepen. Het is een hele fijne introductie tot de dialoogmethode. Je oefent met de methode en zet zelf een dialoog op in slechts vier avonden. Ik vond ook dat jullie een heel breed publiek hadden voor de training. Veel verschillende participanten en ook veel mensen die betrokken zijn bij de stichting, dus dan krijg je ook een goed beeld van de stichting zelf. Door de training heb ik ook kunnen netwerken en gelijkgestemden leren kennen in Rotterdam.”

 

Aansluitend op de training hebben we de nieuwe dialoogbegeleiders uitgenodigd voor de LinkedIn Community Dialoog010. De community biedt ook gelegenheid om te netwerken. Jij bent inmiddels lid. Hoe maak jij gebruik van de community?

“Het is een handige tool om samen een dialoog te organiseren en elkaar als dialoogbegeleiders te versterken. Verder zou ik het leuk vinden om netwerkbijeenkomsten te hebben met de dialoogbegeleiders, waarbij we in dialoog gaan of linkjes leggen om iets te organiseren.”

 

Je vertelde in de kennismaking voorafgaand aan het interview dat je dialoog al toepast in het onderwijs. Is die aanpak veranderd sinds de training?

“Ik heb in een stoomcursus de techniek van de dialoog aan mijn collega’s kunnen overbrengen om tijdens een bezinningsdag met 6 VWO leerlingen in dialoog te gaan over het thema ‘Erbij Horen’. Daarbij pasten we de stappen van dialoog echt toe. De methode van de Stichting heb ik nu dus toegevoegd aan mijn ‘toolbox’ van didactische middelen en gespreksmethodes. Deze biedt een goede vorm voor een gesprek in de klas. Mijn vak heeft bepaalde thema’s die we behandelen, zoals ’toekomst’, ‘doorgeven’ of ‘verzet’. Vaak ben ik aan het begin van zo’n thema zoekende hoe ik het ga brengen terwijl als je de dialoogmethode hanteert, je de vraag meer neerlegt bij de leerling: wat betekent het voor jou? Dialoog is een mooie tool voor het verkennen van zo’n thema.”

 

“In de toekomst zou ik graag de dialoog nog meer toepassen, dus echt een gesprek structureren volgens de methodiek van de Stichting. Ik vind de stap rond dromen ook heel leuk. Die heb ik echt een beetje ontdekt door jullie training. Vaak ben je toch wel geneigd het te hebben over problemen en concrete oplossingen daarvoor, in plaats van dromen van een heel nieuwe situatie. Als je uitzoomt en je bijvoorbeeld bevraagt ‘hoe zou de wereld eruit zien als dit probleem er helemaal niet zou zijn?’ nodig je leerlingen ook uit om wat verder in de toekomst te kijken en te denken in mogelijkheden.”

 

Hoe hebben de deelnemers de bezinningsdag met de dialoogmethode ervaren?
“De docenten gaven aan dat er dingen naar boven kwamen die ze nog niet eerder hadden gehoord. Dat ze het echt heel prettig vonden om de tijd te hebben voor een echt gesprek in plaats van de dagelijkse dingen. Met name bij de eerste vraag of je een ervaring kunt delen over ‘Erbij Horen’ kwamen ook ervaringen naar boven van leerlingen die negatieve ervaringen hadden met het thema en zich er ook weleens niet bij voelden horen. Dat maakte best wat los. Het gaf ook inzicht in hoe dit op school zijn uitwerking heeft en hoe hiermee in de toekomst kan worden omgegaan door docenten en medeleerlingen.”

 

Hoe komt het dat dit met een dialoog wel naar boven komt?
“Ik denk de veilige setting die je in een dialoog al neerzet. Doordat je duidelijk maakt dat het doel van het gesprek niet is dat we een probleem oplossen, maar dat het puur om het gesprek zelf gaat. Die setting zet je neer door de placemat met de uitspraken over dialoog te laten zien, een uitleg over het verschil tussen dialoog en discussie en helder te maken dat veiligheid en vertrouwen belangrijk is voor een dialoog. Ook de groepsgrootte is bepalend denk ik. Nu werkten we met 8 à 9 leerlingen, in plaats van met een hele klas van 30. Ik denk ook de intenties die je hebt en dat je dat op een juiste manier neerzet ervoor zorgt dat iedereen zich dus op een veilige manier kan openstellen.”

 

Zet je wat je in de training geleerd hebt ook buiten het onderwijs in?

“Ik heb het idee dat ik best een empathische houding heb en dat ik daardoor best gericht ben op de ander. Dat onderdeel van dialoog gaat dus al best goed. Misschien soms wel te goed en mag ik zelfs wat meer voor mezelf staan. Ik vind het wel leuk om in gesprekken te ‘oefenen’ met dialoog en een onderwerp of persoon beter te doorgronden. Dit betekent, bijvoorbeeld, dat als je een standaard antwoord krijgt op ‘hoe is het met jou?’, je wellicht meer doorvraagt of een vraag stelt over iets wat dieper ligt zonder meteen met een oordeel te komen en zonder dat het gesprek gelijk een doel moet hebben.”

 

Welke droom heb jij voor de dialoog en jouw rol daarin?

“Ik zou het heel gaaf vinden om meer te doen met diversiteit en inclusie in het onderwijs. Ik denk dat er, ondanks dat er stappen in de goede richting worden gezet, nog steeds te weinig wordt geluisterd naar jongeren of naar personen met een andere afkomst. Daarbij denk ik ook dat er te weinig tijd en ruimte is (met name in het onderwijs: het is altijd rennen en vliegen) om echt naar elkaar te luisteren. Daarmee verlies je betrokkenheid en participatie, ook van de leerlingen, en dat maakt een organisatie minder inclusief. Ook gaat dit soms ten koste van persoonlijke ontwikkeling en het bespreken van actuele gebeurtenissen die ‘maatschappelijke spanningen’ met zich meebrengen, zaken die juist in deze tijd belangrijk zijn voor burgerschapsvorming van jongeren.”

 

“Een droom zou zijn om samen te werken met de stichting of anderen en te werken aan ‘luister-skills’ voor docenten en onderwijsprofessionals, middels trainingen of andere interventies. Daarbij kan dan dialoog worden ingezet als tool. Daarnaast zou ik de dialoog-methode ook graag inzetten om impact te maken. Dus als er iets wordt gezegd over welke stappen mensen willen nemen, dat er ook echt iets kán gaan gebeuren.”

Bekijk hier onze video over de aangepaste methodiek, waarmee deelnemers ook samen actie gaan ondernemen.

Heb je verder nog een wens voor de dialoog?

“Mijn wens voor de dialoog is dat mensen de intrinsieke waarde van dialoog inzien en dat er dan dus ook meer tijd en ruimte wordt vrijgemaakt om naar elkaar te luisteren. Ik denk dat het een maatschappelijk probleem is dat er onder zoveel tijdsdruk gewerkt wordt. Soms wordt er denigrerend gedaan over de gesprekjes bij de koffieautomaat, maar ik geloof dat die heel nuttig kunnen zijn. Wellicht kan je dit meer formaliseren en inbouwen in besluitvormingsprocessen in dialoog-vorm: Als we meer de waarde inzien van eerst even die connectie maken en het echt verkennen van een thema voor we beslissingen maken, zie je meer perspectieven en kom je tot betere besluiten.”

 

Als jij iemand tegenkomt die de dialoog nog niet kent of twijfelt aan het meedoen, wat zou je die dan vertellen?

“Dat het een heel toegankelijke manier is om even te duiken in een nieuwe gespreksvorm. Dat kan iemand veel opleveren, zowel professioneel als in het privéleven. Waarbij je ook de waarde leert van luisteren. Een behapbare training waar je een introductie krijgt tot dialoog als gespreksvorm en ook dialoog leert te plaatsen tegenóver de dagelijkse hectiek van het snel knopen doorhakken.”

Lees hier meer over onze basistraining ‘Dialoogbegeleiding’. 12 mei starten we weer.